Voor veel jongeren is het er bijna 24/7, op het voetbalveld, bij dansen, tijdens het afspreken met vrienden of tijdens het scrollen op TikTok. Prestatiedruk betekent dat je het gevoel hebt dat je moet presteren. Je hebt het gevoel dat je iets goed moet doen of aan bepaalde verwachtingen moet voldoen.
Uit onderzoek blijkt dat veel jongeren prestatiedruk vooral vanuit zichzelf ervaren. Daarnaast ervaren ze ook druk vanuit ouders, docenten, coaches en anderen in de omgeving.
Hoge cijfers, scoren in het veld en erbij horen. Niet de taak of activiteit zelf is moeilijk, maar de angst om te falen maakt het zwaar. De druk naar het moment toe, kan zo hoog oplopen dat het leidt tot piekeren, een korter lontje, klachten als buikpijn en hoofdpijn of het vermijden van situaties. Het voelt alsof er altijd een golf aankomt die ze perfect moeten surfen.
In die momenten zijn de stemmen van hun interne crew hard aan het werk. De Flowrider juicht: “Kom op, nog één keer knallen, nog beter, nog hoger!” Supertof als je in de flow zit, maar hij kan ook te hard gaan en wanneer je áltijd door en beter wilt, put het je uit. Ook is het belangrijk om bewust te zijn of motivatie voortkomt vanuit een eigen wil of bijvoorbeeld vanuit de angst om het anders niet goed (genoeg) te doen.
De Waakhond die op dat moment laat weten: “Als je mist, zien ze dat je niet goed genoeg bent!” of “Iedereen kijkt of ik het wel kan”. Wat jongeren dan nodig hebben? Iets meer Chillkeeper. Wat meer vertrouwen en veiligheid dat het goed is zo. Een Chillkeeper aan hun zij die laat weten: “Het is goed zo. Je hoeft nu even niks. Adem in, adem uit. Kijk wat er wél goed ging.” Als de Chillkeeper aan het roer staat, zakken de schouders en komt er ruimte voor plezier, creativiteit en verbinding. Er is meer (zelf-)vertrouwen.
Wat kunnen we doen om jongeren te helpen relaxter te presteren?
💪🏼 Maak ruimte voor falen: Deel je eigen bloopers en vertel hoe je daarvan hebt geleerd. Dat maakt falen minder eng.
✔️ Doe een “chill-check”: Vraag niet alleen: “Hoe ging je toets?”, maar ook: “Waar heb je van genoten vandaag?”
🙃 Oefen perspectief wisselen: Help je kind zien wat er wél goed ging. “Je baalt van die gemiste goal, maar hé, je hebt twee keer gescoord!”
😌 Creëer een veilige haven: Herinner je kind eraan dat thuis de plek is waar alles er mag zijn. Cijfers, doelpunten of likes maken je niet meer of minder waard.
😂 Humor als redder: Lach samen om de situatie (“Volgende keer scoor je er gewoon vijf, deal?”). Humor relativeert spanning.
Grow with the Flow 🏄♀️
